DNQTĐ: Trần Quốc Toản và Nguyễn Khoái

Trần Quốc Toản - 陳國瓚(1267 – 2/2/1285?), hay Hoài Văn hầu hoặc Hoài Văn vương, là một tông thất nhà Trần, sống ở thời kỳ trị vì của Trần Nhân Tông.

Cuộc đời

Tháng 10 năm 1282, vua Trần Nhân Tông mở hội nghị Bình Than, cùng vương hầu, trăm quan bàn kế chống quân Nguyên. "Vua thấy Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản, Hoài Nhân Vương Kiện đều còn trẻ tuổi, không cho dự bàn chỉ cho hai quả cam. Quốc Toản trong lòng hổ thẹn, phẫn khích, tay cầm quả cam, bóp nát lúc nào không biết. Sau đó Quốc Toản lui về, huy động hơn nghìn gia nô và người nhà thân thuộc, sắm vũ khí, đóng chiến thuyền, viết lên cờ sáu chữ:"Phá cường địch, báo hoàng ân" (破強敵，報皇恩; phá giặc mạnh, báo ơn vua). Sau này, khi đối trận với giặc, tự mình xông lên trước quân sĩ, giặc trông thấy phải lui tránh, không dám chống lại.

Tháng 4 năm 1285, Trần Nhân Tông sai Chiêu Thành vương (khuyết danh), Hoài Văn hầu Quốc Toản cùng tướng quân Nguyễn Khoái đem tiệp binh đón đánh quân Nguyên ở bến Tây Kết. Ngày 10 tháng 5 năm đó, có người về báo cho Lưỡng Cung là Thượng tướng Chiêu Minh đại vương Trần Quang Khải, Hoài Văn hầu Quốc Toản và Trần Thông, Nguyễn Khả Lạp cùng em là Nguyễn Truyền đem dân binh các lộ đánh bại quân giặc ở các xứ Kinh Thành, Chương Dương. Quân giặc tan vỡ lớn... Thoát Hoan, Bình chương A Lạt phải rút chạy qua sông Lô. 

Con đường 

Tại Hà Nội: nối đường Yết Kiêu với Huế - Q. Hoàn Kiếm 

Tại Bình Thuận: nối đường Trưng Trắc với Đinh Tiên Hoàng - TP. Phan Thiết

Tại Tp.HCM: 

- Nối đường Hai Bà Trưng với Trần Quốc Thảo - quận 1 và 3

- ‎Nối đường Trần Hưng Đạo với Khổng Tử - TP. Thủ Đức

Tại Long Xuyên: nối cầu Duy Tân với Nguyễn Du - p. Mỹ Bình

Nguyễn Khoái - 阮蒯 (1240 - ?) là một tướng lĩnh thời Trần, có công lớn trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên.

Cuộc đời

Nguyễn Khoái quê ở Hồng Châu (Hải Dương), từ nhỏ có sức khỏe hơn người. Sau ông tòng quân, làm đến chức chỉ huy đội quân Thánh Dực chuyên bảo vệ vua Trần Nhân Tông và Thượng hoàng Trần Thánh Tông.

Năm 1285, quân Nguyên xâm lược, Nguyễn Khoái theo Chiêu Văn vương Trần Nhật Duật, Chiêu Thành vương Trần Thông, Hoài Văn hầu Trần Quốc Toản đem 5 vạn quân đánh Toa Đô ở cửa Hàm Tử, truy đuổi đến Tây Kết, lập được công lớn. Trong trận chiến này, vợ của ông đã hy sinh ở gần bến Nguyệt bên sông Mã, được dân chúng lập đền thờ.

Năm 1287, quân Nguyên sang lần thứ 3, Nguyễn Khoái tham gia trận chiến Bạch Đằng, đội quân do Nguyễn Khoái chỉ huy được Hưng Đạo Vương giao nhiệm vụ tấn công, chia cắt đội hình giặc. Chiến thuyền của quân Thánh Dực khiến kẻ địch hốt hoảng, vừa cố sức chống đỡ vừa tìm đường tháo chạy và vướng vào bãi cọc đã được chuẩn bị công phu từ trước. Một năm sau chiến thắng Bạch Đằng (1289), vua ban thưởng cho các tướng có công đánh giặc, Nguyễn Khoái được phong Liệt hầu và được cấp hẳn một hương làm thực ấp, sau là hương Khoái Lộ, các thời sau gọi là Khoái Châu (thuộc tỉnh Hưng Yên ngày nay). Đây là đặc ân vì Nguyễn Khoái là một trong số ít người không thuộc hoàng tộc được hưởng vinh dự này.

Con đường

Tại Đà Nẵng: nối đường Ngô Thế Vinh với Nguyễn Quang Bích - Q. Hải Châu

Tại Tp.HCM:

- Nối đường Bến Vân Đồn với Tôn Thất Thuyết - quận 4

- ‎Nối đường 68 với Lê Lợi - TP. Thủ Đức

Tại Hà Nội: từ đường Vạn Kiếp đến đê Hữu Hồng - q. Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Hoàng Mai,...

Thiên Linh