DNQTĐ: Lê Phụng Hiểu và Phạm Bạch Hổ
Lê Phụng Hiểu - 黎奉曉 (04/02/982 -1059?), là một đại tướng nhà Lý, phụng sự ba triều vua đầu tiên của nhà Lý đó là vua Lý Thái Tổ, Lý Thái Tông và Lý Thánh Tông. Ông là người có công rất lớn trong việc phò vua Lý Thái Tông tức Lý Phật Mã lên ngôi.Cuộc đời
Lê Phụng Hiểu sinh ngày 8 tháng 1 năm Nhâm Ngọ (4 tháng 2 năm 982). Ông quê ở hương Băng Sơn tổng Dương Sơn (nay thuộc xã Hoằng Sơn, Hoằng Hóa, Thanh Hóa). Hiện không rõ năm mất. Ông không được đi học, nhưng thuở hàn vi đã nổi tiếng là người sức khỏe muôn địch, là đô vật có tiếng với nghệ danh đô Bưng (Băng).
Năm 1028, sau khi vua Thái Tổ vừa mất, chưa làm lễ táng, loạn Tam vương bùng nổ. Lê Phụng Hiểu vung gươm chém chết Võ Vương. Quân của ba hoàng tử vì thế mà loạn. Từ đó, vua Thái Tông dẹp được phản nghịch và ngôi nhà Lý từ đó mới ổn định.
Sau khi làm lễ đăng quang, vua Lý Thái Tông thăng luôn cho Lê Phụng Hiểu lên chức Đô thống Thượng tướng quân, tước hầu. Từ đó cho đến cuối đời, Đô thống Thượng tướng quân Lê Phụng Hiểu một lòng phò tá nhà Lý, lập được nhiều công trạng lớn. Đánh đuổi Chiêm Thành (1044), giữ vững ổn định cho đất nước Đại Việt bên trong cũng như bên ngoài.
Con đường
Tại Hà Nội: nối đường Lý Thái Tổ với Trần Quang Khải - q. Hoàn Kiếm
Tại Kiên Giang: nối đường Phạm Hùng với Chi Lăng - TP. Rạch Giá
Tại Sài Gòn: nối đường Nguyễn Thị Định với Cổng B cảng Cát Lái - TP. Thủ Đức
Tại Long Xuyên - An Giang: nối đường Thục Phán với Lý Bôn - P. Bình Khánh
Tiểu sử
Phạm Bạch Hổ sinh ngày 10 tháng 1 năm Canh Ngọ (tức 22 tháng 2 năm 910), cha là Phạm Lệnh Công người lộ Nam Sách Giang (nay là Nam Sách, Hải Dương). Ông sinh ra trong một dòng họ giàu truyền thống võ nghệ, đời đời làm hào trưởng vùng Trà Hương. Ông nội là Phạm Chí Dũng vốn là Hồng châu tướng quân. Anh trai ông Phạm Man là Tham chính đô đốc đời Nam Tấn vương Ngô Xương Văn. Các cháu ông như Phạm Hạp và Phạm Cự Lạng đều là các tướng giỏi thời Đinh được người đời sau ca tụng là "Giao Châu thất hùng". Con gái ông, Phạm Thị Ngọc Dung là vợ của Ngô Xương Ngập và sinh ra Ngô Xương Xí, sau trở thành Sứ quân thứ nhất trong 12 sứ quân.
Năm Tân Mão 931, ông giúp chủ tướng đánh đuổi Lý Tiến, thứ sử Giao Châu của nước Nam Hán và sau đó đánh bại Trần Bảo do Lưu Nghiễm cử sang cứu viện. Dương Đình Nghệ xưng tiết độ sứ, dùng ông làm nha tướng. Năm 938, Phạm Bạch Hổ đã phối hợp với Ngô Quyền đem quân tiêu diệt Kiều Công Tiễn và đánh tan quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng. Nhà Ngô phong ông chức Phòng Át tướng công, trấn giữ toàn cõi Hải Đông
Năm 965, Hậu Ngô Vương mất, các hào kiệt trong nước nổi lên cát cứ từng vùng. Phạm Bạch Hổ chiếm giữ Đằng Châu và là một trong mười hai sứ quân thời đó. Đầu năm 966, Phạm Bạch Hổ mang quân về Hoa Lư theo hàng Đinh Bộ Lĩnh, được phong là thân vệ Đại tướng quân. Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh dẹp xong loạn 12 sứ quân, lập ra nhà nước Đại Cồ Việt, lên ngôi ở kinh đô Hoa Lư. Phạm Bạch Hổ trở thành tướng nhà Đinh, được vua Ðinh phong chức Thân vệ Đại tướng quân.
Ngày 16 tháng 11 năm Nhâm Thân (tức 24 tháng 12 năm 972), Phạm Bạch Hổ mất tại quê nhà, thọ 62 tuổi. Đinh Tiên Hoàng đã sắc cho nhân dân lập đền thờ, các triều đại đều phong tặng ông là: "Khai thiên hộ quốc tối linh thần".
Con đường
Tại Hưng Yên: nối đường Đinh Điền với Chùa Chuông - TP. Hưng Yên
Tại Hà Nội: nối đường Sông Đáy với TL. 417 - Đan Phượng
Tại Quảng Ninh: nối đường Thế Giao với Đặng Châu Tuệ - TP. Hạ Long
Không có nhận xét nào: